Techniek

Vanaf ± 1710 heeft het mechaniek zich onafgebroken doorontwikkeld tot het moderne mechaniek van nu. Er kan nauwelijks nog iets aan verbeterd worden. Per toets zijn gemiddeld meer dan 60 onderdelen verwerkt, bestaande uit hout, vilt, leer, asjes, veertjes, stel- en bevestigingsschroeven, loden gewichtjes, etc. Om optimaal te kunnen functioneren vereist dit mechanisme een zeer precieze afstelling, want die is bepalend voor de speelaard (het toucher) en de mate van muzikale expressie.

Door pianospelen zal het mechaniek natuurlijk langzaam ontregelen. Maar ook door klimaatsinvloeden, die het hout keer op keer doen ‘werken’. En er zal geleidelijk aan slijtage plaatsvinden, vooral aan de hamerkoppen die – doordat ze herhaaldelijk tegen snaren slaan – steeds dieper inslijten.
Daarom is, voor een optimale werking van het mechaniek, gemiddeld elke 3 á 5 jaar technisch onderhoud nodig.

KLIMAATSINVLOEDEN

Schommelingen in luchtvochtigheid en temperatuur zijn vrijwel de enige oorzaak van ontstemming.
Het hout van de gebolde zangbodem reageert hier op en zal:
– uitzetten bij hoge luchtvochtigheid, waardoor bolling en snaarspanning toenemen,
– krimpen bij lage luchtvochtigheid, waardoor bolling en snaarspanning afnemen.

Van nature is er hoge luchtvochtigheid in zomer en herfst. Lage luchtvochtigheid komt voor in winter en lente.

In de winter speelt vooral de temperatuur binnenshuis een grote rol. Dan droogt de kunstmatig verwarmde kamertemperatuur de toch al droge lucht nog meer uit, tot ver onder het gewenste peil. Daarom is het in de wintermaanden absoluut raadzaam hier iets aan te doen. De manier waarop is afhankelijk van de plaatselijke omstandigheden.

HAMERKOPPEN

De hamerkoppen spelen een cruciale rol voor de klankkleur. Slijtage ervan maakt de klankkleur ongelijkmatig en beperkt daarmee de mogelijkheden van muzikale expressie. De ingesleten groeven moeten daarom na enkele jaren verwijderd worden door een dun laagje vilt van de hamerkoppen te schuren. Op die manier wordt – in combinatie met intoneren – de oorspronkelijke klankkleur weer hersteld.